Change viewing parameters
Switch to Russian version
Select another database

Turkic etymology :

Search within this database
Total of 2017 records 101 page

Pages: 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
Back: 1 20 50
Forward: 1 20
\data\alt\turcet
Proto-Turkic: *jūrtu
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: hole, needle hole
Russian meaning: ушко инструмента
Turkish: igne jurdusu 'ушко иглы'
Middle Turkic: jurdu 'ушко иглы, стрелы, топора' (Pav. C.)
Chuvash: śъrda 'ушко иглы, медали, промежуток для резинки на трусах'
Comments: VEWT 211, EDT 958 (sub jurt), Егоров 208, Федотов 2, 98.
Proto-Turkic: *jü-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 load 2 to load, carry
Russian meaning: 1 груз, тяжесть 2 нагружать, везти
Old Turkic: jük 1, jü-d- 2 (OUygh.)
Karakhanid: jük 1, jü-δ- 2 (MK)
Turkish: jük 1
Tatar: jök 1
Middle Turkic: jük 1 (Houts., AH)
Uzbek: juk 1
Uighur: jük 1
Sary-Yughur: jük 1
Azerbaidzhan: jük 1
Turkmen: jük 1
Khakassian: čük 1
Shor: čük 1
Oyrat: jüj- 2, jük, d́ük 1
Chuvash: śǝʷk 1
Yakut: sük- 2
Tuva: čü`k 1, čüdür- 2
Kirghiz: ǯük 1
Kazakh: žük 1
Noghai: jük 1
Bashkir: jök 1
Balkar: ǯük, žük, zük 1
Gagauz: ük 1
Karaim: jük, juk, jik, ik 1
Kumyk: jük, juk 1
Comments: EDT 885, 910, VEWT 212, ЭСТЯ 4, 262-263, Лексика 520.
Proto-Turkic: *jüg
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: feather
Russian meaning: перо
Karakhanid: jüg (MK, KB)
Turkish: jüg, jüv (dial.), Osm. jüg
Khakassian: čüg
Tuva: čüg
Comments: EDT 910, Лексика 150. Räsänen (VEWT 211b) confuses this root with *juŋ 'wool', but they are certainly unrelated (although may tend to contaminate).
Proto-Turkic: *jüg-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 upwards 2 to rise 3 hill 4 high
Russian meaning: 1 вверх, наверх 2 подниматься 3 холм 4 высокий
Old Turkic: jügerü (Orkh., OUygh.) 1
Karakhanid: jükse- 2 (MK)
Turkish: jüksel- 2, jüǯe, (dial.) jüg, jüǯek, jügǯek, jüvǯek 3
Middle Turkic: jüksät- 2 (Houts.), jüče 4 (AH)
Azerbaidzhan: jüksäl- 2, uǯa 4
Gagauz: ǖsel- 2
Karaim: öksel- 2
Comments: EDT 915, ЭСТЯ 4, 263-264. The form *jügerü is replaced in most modern languages by a back row variant *jokaru, *jokgaru (see ЭСТЯ 4, 213-214); this may be due to a contamination with a synonymous root *jok "up, above" (see ЭСТЯ 4, 215).
Proto-Turkic: *jügen
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: bridle
Russian meaning: уздечка
Karakhanid: jügön (MK, IM)
Turkish: ojan
Tatar: jögän
Middle Turkic: ujan (Pav. C.)
Uzbek: jugan
Uighur: jügän
Sary-Yughur: juɣɨn (ЯЖУ)
Azerbaidzhan: jüjän
Turkmen: üjen, ujan
Khakassian: čügen
Shor: čügen
Oyrat: üjgen
Chuvash: jǝʷven
Yakut: ǖn
Tuva: čüɣen
Kirghiz: ǯügön
Kazakh: žügen
Noghai: jüwen
Bashkir: jügän
Balkar: ǯügen
Karaim: ijgen, jügen
Karakalpak: žüwen
Kumyk: jügen
Comments: VEWT 212, EDT 913, ЭСТЯ 1, 577, Егоров 77, Лексика 556.
Proto-Turkic: *jügür-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to hurry, run
Russian meaning: спешить, бежать
Old Turkic: jügür- (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jügür- (MK)
Turkish: jügür-, jüjir- (dial.)
Tatar: jöger-
Middle Turkic: jügür- (Houts., MA, AH), jüwür- (Ettuhf.)
Uzbek: jügir-, jugur-
Uighur: žügü(r)-
Azerbaidzhan: jüjür-
Turkmen: jüwür- (dial.), jügür-
Khakassian: čügür-
Shor: čügür-
Oyrat: jügür-, d́ügür-
Yakut: sǖr-
Dolgan: hǖr-
Tuva: čügür-
Kirghiz: ǯügür-
Kazakh: žügir-
Noghai: juwɨr-
Bashkir: jüger-
Karaim: juwur-, ǯuwur-
Karakalpak: žügir-, žuwɨr-
Salar: jugur-, jü'kür- (ССЯ)
Comments: EDT 914, VEWT 212, ЭСТЯ 4, 258, Stachowski 116.
Proto-Turkic: *jügür-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 millet 2 sorgho 3 corn, maize
Russian meaning: 1 просо 2 сорго 3 кукуруза
Old Turkic: üjür (OUygh.) 1
Karakhanid: jügür, ügür (MK), jür (KB) 1
Tatar: ǯögärä 2
Chuvash: vir 1
Yakut: üöre 1
Tuva: ǖrgene 'a k. of buckwheat'
Kirghiz: ǯügörü 2, 3
Kazakh: žügeri 3
Balkar: ǯügeri 3
Karakalpak: žüweri 2, 3
Comments: EDT 275, Лексика 458. Turk. > Mong. ǯügür, Pers. ǯuvārī.
Proto-Turkic: *jükün-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to bow
Russian meaning: кланяться, склоняться
Old Turkic: jükün- (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jükün- (MK)
Turkish: jüken-, jügün- (dial.)
Tatar: jögen-, jegen- (dial.)
Middle Turkic: jükün- (AH, Ettuhf.)
Uzbek: jukun-
Uighur: jükün-
Yakut: sügün- 'to go to the bridegroom's home'
Kirghiz: ǯügün-
Kazakh: žügin-
Bashkir: jögön-
Karaim: jügün-, jugun-
Karakalpak: žügin-
Kumyk: jügün-
Comments: EDT 913, ЭСТЯ 4, 264.
Proto-Turkic: *jül-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 to shave 2 to tear off, scrape off
Russian meaning: 1 брить 2 срывать, соскребать
Karakhanid: jüli- 1 (MK)
Turkish: jülü- 1, 2
Tatar: jöle- (dial.) 2
Middle Turkic: jülü- 1 (Ettuhf.)
Turkmen: jül-me- 1
Yakut: sül- 2
Dolgan: hül- 2
Tuva: čülü- 1
Balkar: žülü- 1
Karaim: ül-, ülü-, ili- 1
Kumyk: jülü- 1
Comments: EDT 919, VEWT 213, ЭСТЯ 4, 216 (confused with *jol- q. v. sub *ńŏ̀lo), Stachowski 115.
Proto-Turkic: *jülük / *juluk
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: juice
Russian meaning: сок
Oyrat: juluq, d́uluq, jülük
Tuva: čuluq
Comments: VEWT 212, EDT 927-928, ЭСТЯ 4, 266, Лексика 263-264. The root should be distinguished both from *jilik and from *julɨŋ (v. sub *làlè, *dilu), although all three tend to contaminate.
Proto-Turkic: *jüm-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: bow, arrow
Russian meaning: лук, стрела
Chuvash: śǝʷmren, śǝʷmǝʷrlen
Comments: Федотов 2, 108-109.
Proto-Turkic: *jüm- / *jum-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to close (eyes, mouth)
Russian meaning: закрывать (глаза, рот)
Karakhanid: jüm- (MK)
Turkish: jum-
Tatar: jom-
Middle Turkic: jum- (Pav. C., MA, AH)
Uzbek: jum-
Uighur: jum-, žum-
Sary-Yughur: jum-
Azerbaidzhan: jum-
Turkmen: jum-
Oyrat: d́um-
Halaj: jim-
Yakut: sim-
Kirghiz: ǯum-
Kazakh: žum-
Noghai: jum-
Bashkir: jom-
Balkar: ǯum-, žum-
Gagauz: jum-
Karaim: jum-
Karakalpak: žum-
Salar: jum-
Kumyk: jum-
Comments: EDT 934, VEWT 210, ЭСТЯ 4, 245-246.
Proto-Turkic: *jüŕ-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to swim, float
Russian meaning: плавать
Old Turkic: jüz- (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jüz- (MK)
Turkish: jüz-
Tatar: jöz-
Middle Turkic: jüz- (AH, Ettuhf.), üz- (Бор. Бад., Abush., Pav. C.)
Uzbek: juz-
Uighur: üz-
Azerbaidzhan: üz-
Turkmen: jüz-
Khakassian: čüs-
Shor: čüs-
Oyrat: jüs-, d́üs-
Yakut: sötüö 'bathing', sötüölē- 'to bathe'
Dolgan: hötüölē-, hütöl- 'to bathe'
Kirghiz: ǯüz-
Kazakh: žuz-
Noghai: jüz-
Bashkir: jöδ-
Balkar: ǯüz-, žüz-
Gagauz: jüz-
Karaim: jüz-, üz-
Karakalpak: žüz-
Kumyk: juz-
Comments: VEWT 214, EDT 984, ЭСТЯ 4, 261.
Proto-Turkic: *jüŕ-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 finger ring 2 joint 3 stirrup (*üŕeŋgü < *jüŕeŋgü)
Russian meaning: 1 кольцо (на палец) 2 сустав (пальцевый) 3 стремя
Karakhanid: jüzük 1 (MK), üzeŋü 3 (KB)
Turkish: jüzük 1, üzengi 3
Tatar: jözek 1
Middle Turkic: jüzük 1 (AH, Ettuhf.), üzük 1 (Pav. C., Abush.)
Uzbek: uzuk 1
Uighur: üzük 1
Azerbaidzhan: üzük 1
Turkmen: jüzük 1, üzeŋŋi 3
Khakassian: čüstük 1
Shor: čüstük 1
Oyrat: jüstük, d́üstük 1
Chuvash: śǝʷrǝʷ 1, jъrana 3
Yakut: sühüöx 2, iheŋe 3
Dolgan: hühüök 2
Tuva: čü'stük 1, čüs 2
Kirghiz: ǯüzük 1
Kazakh: žüzik 1
Noghai: jüzik 1
Bashkir: jöδök 1
Balkar: ǯüzük, züzük 1
Gagauz: jüzük, üzük 1
Karaim: jüzük, üzük, ezik, izik 1
Karakalpak: žüzik 1
Kumyk: jüzük 1
Comments: EDT 986, VEWT 214, TMN 2, 146,147-148, ЭСТЯ 1, 623-625, 4, 260, 261-262, Егоров 212, Лексика 548-549, Stachowski 115. Turk. > Hung. gyú ́rű (see Lig. MNyTK 77-79). The reason of *j- > 0- in the PT name of "stirrup" ( < *"ring-formed") is unclear (irregular change in a long form?).
Proto-Turkic: *jüŕ-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: to peel off (skin), to skin
Russian meaning: сдирать (шкуру)
Karakhanid: jüz- (MK)
Turkish: jüz-
Turkmen: jüz-
Gagauz: jüz-
Comments: EDT 984, ЭСТЯ 4, 261.
Proto-Turkic: *jürek
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: heart; courage
Russian meaning: сердце
Old Turkic: jürek (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jürek (MK, KB)
Turkish: jürek
Tatar: jörɛk
Middle Turkic: jürek (MA)
Uzbek: jurak
Uighur: jüräk
Sary-Yughur: jörek
Azerbaidzhan: ürek
Turkmen: jürek
Khakassian: čürek
Shor: čürek (R., Верб.)
Oyrat: d́ürek
Halaj: jirek
Chuvash: čǝre
Yakut: sürex
Dolgan: hürek
Tuva: čürek
Tofalar: čürek
Kirghiz: ǯürök
Kazakh: žürek
Noghai: jürek
Bashkir: jörek
Balkar: žürek
Gagauz: jüreḱ
Karaim: jürek
Karakalpak: žürek
Salar: jyrüx
Kumyk: jürek
Comments: VEWT 213, EDT 965, ЭСТЯ 4, 270-271, Егоров 324, Лексика 276, Stachowski 116. Chuv. č- is irregular: a contamination with čǝrǝ 'alive'.
Proto-Turkic: *jüŕüm
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: grape
Russian meaning: виноград
Old Turkic: üzüm (OUygh. - med.)
Karakhanid: üzüm (MK), jüzüm (IM)
Turkish: üzüm
Tatar: jözem
Middle Turkic: üzüm (Pav. C.), jüzüm (Houts.)
Uzbek: uzum
Uighur: üzüm
Sary-Yughur: üčüm (< Mong.?)
Azerbaidzhan: üzüm
Turkmen: üzüm
Chuvash: iźǝm
Kirghiz: ǯüzim
Kazakh: žüzüm
Noghai: jüzim
Bashkir: jöδöm
Balkar: ǯüzüm
Gagauz: jüzüm
Karaim: izim, jüzüm
Karakalpak: žüzim
Kumyk: jüzüm
Comments: EDT 288, VEWT 214, ЭСТЯ 1, 625, Федотов 1, 173. Turk. > Mong. üǯüm 'grapes', see TMN 2, 54, Clark 1980, 40.
Proto-Turkic: *jǖl-
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: 1 to be mad, crazy 2 anger 3 to be sexually excited
Russian meaning: 1 сходить с ума 2 гнев 3 быть в состоянии полового возбуждения
Oyrat: d́ül- 1
Chuvash: śilǝ 2
Yakut: sǖl- 3
Comments: VEWT 213, ЭСТЯ 4, 33. Chuv. > Hung. gyűlöl 'be angry'. Forms like Kirgh. ǯȫlü-, Uygh. ǯölü- 'to go mad, speak in one's sleep' are obviously < Mong. ǯeɣüle-, but the Chuv. and Yak. forms, as well as the Oyr. form d́ül- seem to be archaic.
Proto-Turkic: *jǖŕ
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: face
Russian meaning: лицо
Old Turkic: jüz (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jüz (MK)
Turkish: jüz
Tatar: jöz
Middle Turkic: jüz (MA, AH, Ettuhf.)
Uighur: jüz
Sary-Yughur: jüz
Azerbaidzhan: üz
Turkmen: jüz
Khakassian: čüs
Oyrat: jüs, d́üs
Halaj: jīz
Chuvash: śъʷvar 'mouth'
Yakut: sǖs 'forehead'
Dolgan: hǖs 'forehead'
Kirghiz: ǯüz
Kazakh: žüz
Noghai: jüz
Bashkir: jöδ
Gagauz: jüz, üz
Karaim: jüz, juź, jiz, iz
Karakalpak: žüz
Salar: jüz, jiz
Kumyk: jüz
Comments: VEWT 213-4, ЭСТЯ 4, 259-260, Лексика 206, Мудрак Дисс. 154, Stachowski 117. Khalaj jīz = Yak. sǖs prove that Turkm. jüz is secondary. Turk. > MMong. (MA) jüz 'surface' (Щербак 1997, 196).
Proto-Turkic: *jǖŕ
Altaic etymology: Altaic etymology
Meaning: hundred
Russian meaning: сто
Old Turkic: jüz (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: jüz (MK)
Turkish: jüz
Tatar: jöz
Middle Turkic: jüz (MA, AH)
Uzbek: juz
Uighur: juz
Sary-Yughur: juz, jöz
Azerbaidzhan: jüz
Turkmen: jǖz
Khakassian: čüs
Shor: čüs
Oyrat: jüs, d́üs
Halaj: jǖz
Chuvash: śǝʷr
Yakut: sǖs
Dolgan: hǖs
Tuva: čüs
Tofalar: čüs
Kirghiz: ǯüz
Kazakh: žüz
Noghai: jüz
Bashkir: jöδ
Balkar: ǯüz, züz
Gagauz: üz
Karaim: jüz, juź, jiz, iz
Karakalpak: žüz
Salar: jüz
Kumyk: jüz, juz
Comments: EDT 983, VEWT 213, ЭСТЯ 4, 260 (Turkm. jüz), Лексика 574, Stachowski 117.
turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trk,turcet-chg,turcet-chv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-hak,turcet-tuv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-chg,turcet-azb,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-tat,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-blkx,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-jak,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-trm,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-blkx,turcet-krmx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-alt,turcet-tuv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-chv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-alt,turcet-khal,turcet-jak,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-trm,turcet-gagx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-chv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,
Total of 2017 records 101 page

Pages: 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
Back: 1 20 50
Forward: 1 20

Search within this database
Select another database

Total pages generatedPages generated by this script
41451216391192
Help
StarLing database serverPowered byCGI scripts
Copyright 1998-2003 by S. StarostinCopyright 1998-2003 by G. Bronnikov
Copyright 2005-2014 by Phil Krylov